Tôi nhìn về phía những ngôi nhà lấp ló sau mấy lùm cây, trong ánh đèn sáng, chúng gợi ra một cảm giác thanh bình và yên ổn. Tổ ấm. Tôi hình dung dưới những mái nhà ấy có những cặp vợ chồng yêu thương nhau, chăm chỉ làm ăn, dạy dỗ con cái; có những đứa trẻ đang lớn lên, đang tìm hiểu thế giới, hay đang chuẩn bị vào đời...

Từ vị trí tôi đứng mà quan sát, mọi thứ hiện lên thật rạng rỡ, tươi vui. Song, tôi biết đó chỉ là cái nhìn của kẻ ngoài cuộc. Giả như tôi có thể đến gần, có thể đi vào một nhà nào đấy, sống với họ vài hôm, chắc hẳn tôi sẽ thấy được cái gì thực sự diễn ra bên trong không hoàn toàn giống với điều tôi cảm nhận lúc này. Tôi sẽ nghe được những tiếng thở dài, cằn nhằn, trách móc, cãi vã... giữa những người trong gia đình họ. Tôi sẽ thấy những góc nhà bừa bộn không ai quét dọn, mớ chén dĩa ăn xong chưa rửa, bình hoa quên thay nước để mặc cho héo úa...

Và sau đó, nếu tôi trở lại đây, đứng tại chỗ cũ, quan sát một lần nữa, tôi sẽ đem những kinh nghiệm lấy từ khoảng thời gian sống cùng họ, lồng ghép vào bối cảnh hiện ra trước mắt, tôi sẽ hình dung ra những con người cụ thể, hồi tưởng tư thái của họ, cái không gian họ sống, cách mà tôi cảm nhận về khung cảnh này do đó mà sẽ có nhiều khác biệt so với lúc trước. Cũng là bức tranh ấy thôi, nhưng cái "đã biết" làm cho nó giảm sút phần nào vẻ kỳ thú buổi ban đầu.

Một người con trai và một người con gái tình cờ gặp nhau ngoài phố hay trên một mạng xã hội nào đó, trao đổi với nhau dăm ba câu, thấy có vẻ hợp nhau, dần dần phát sinh tình cảm. Họ gặp nhau thường xuyên hơn sau mỗi ngày, và những cuộc nói chuyện cũng ngày một kéo dài hơn. Họ đưa nhau đi chơi, mua quà cho nhau, khen ngợi nhau. Và khi ở bên nhau, họ hầu như quên đi mọi thứ, thế giới chỉ còn là của hai người. Đôi lúc, họ cảm thấy rất rõ là không thể sống thiếu nhau được.

Nhưng càng gần gũi tiếp xúc nhiều, người này có dịp quan sát người kia tỉ mỉ hơn, những khiếm khuyết dần dần lộ ra. Ban đầu họ miễn cưỡng chấp nhận. Yêu là yêu cả những đức tính xấu của người yêu. Họ cũng sợ bị bạn tình chê trách là hay xét nét vụn vặt. Nhưng sự khó chịu bị kiềm chế lâu ngày lặn sâu vào tiềm thức, hình thành nên những mầm phản kháng tai hại mà có thể chính họ không tự nhận biết. Rồi một hôm nào đó, không may giữa hai người nảy sinh mâu thuẫn nhỏ, lớp sóng ngầm âm ỉ bỗng có dịp bùng lên, cộng hưởng với nỗi bức xúc nhất thời, biến thành cơn cuồng nộ tưởng chừng vô lý.

Những lần đầu như thế, họ còn đủ kiên nhẫn xoa dịu con tim. Nhưng càng về sau, sức nhẫn nại càng yếu dần, họ trở nên chán nản về nhau. Và lúc nào không biết, họ đã đi sang phía bên kia của đồ thị ái tình, để rồi chia tay nhau giản dị. Chuyện yêu đương nam nữ xưa nay vẫn thường diễn ra theo cách đó.

Xúc động vì cái đẹp thì dễ, nhưng duy trì trạng thái xúc động ấy thì khó. Cái gì mơ hồ hư ảo cũng dễ gợi nên ấn tượng về vẻ đẹp. Cái gì biết rõ rồi, quen thuộc rồi thì thấy nó bình thường, chẳng có gì đáng nói. Như khu gia đình kia tôi nhìn thoáng qua lần đầu từ xa thì thấy nó đẹp đẽ thanh bình, nhưng về sau nhìn lại thì không còn cảm giác đó nữa. Tình yêu cũng mong manh là vậy. Hôm qua còn mê say, nghĩ rằng người mình yêu là tất cả, sẵn sàng sống và chết vì nhau. Nhưng hôm nay lại thấy người ấy cũng bình thường như bao người khác, thậm chí còn đáng ghét nữa. Xem báo thấy nhiều vụ án vợ chồng giết nhau, tôi cứ nghĩ sao khi ra tay làm điều ác, họ không nhớ lại lúc ban đầu họ đã yêu nhau như thế nào. Có lẽ cũng nồng nàn tha thiết lắm, có lẽ cũng trao nhau biết bao lời yêu đương êm ái, bao cử chỉ trìu mến dịu dàng. Thế mà rồi lại xem nhau như một chướng ngại cần phải loại bỏ không hề thương tiếc. Buồn thay!

Vậy thì cách tốt nhất để giữ gìn tình yêu phải chăng là nên tạo ra một khoảng cách nhất định giữa mình và đối tượng? Tôi cho rằng điều này hoàn toàn đúng. Ông bà ta vẫn có câu "cả thèm chóng chán". Đứa con nít thấy hộp bánh nướng thì thèm lắm, nhưng mở ra cho nó ăn được vài miếng là nó chán vì ngọt gắt quá. Các cô gái tuổi teen khi yêu đừng bao giờ biến mình thành những chiếc bánh nướng như vậy. Đừng quá ngọt ngào, đừng quá nhiệt tình dâng hiến. Bọn đàn ông cũng như lũ trẻ tham lam, nhưng ăn chẳng được bao nhiêu đâu. Hãy để chúng luôn luôn trong trạng thái thèm thuồng. Hãy bắt chúng phải thèm thuồng các bạn mãi mãi. Lâu lâu cho chúng một miếng bánh nho nhỏ thôi. Chúng sẽ không bao giờ phụ bạc, mà sẽ luôn theo đuổi các bạn dù phải đến tận nơi góc bể chân trời.

Tôi vừa có một dịp đi ngang qua khu gia đình bấy lâu nay vấn chỉ đứng ngắm từ xa. Nhưng tôi đã quyết định không vào đó chơi mà chạy ngay một mạch về nhà. Đêm nay có trăng.